Sık Sorulan Sorular
Savunma sistemi ile ilgili hastalıklar beş gruba ayrılır: Enfeksiyonlar, kanserler, immün yetmezlikler, otoinflamatuar hastalıklar ve otoimmün hastalıklar. Çocuk romatoloji bu hastalıklar içerisinde savunma sisteminin aşırı çalışması ile ilgili olan otoinflamatuar ve otoimmün hastalıklarla ilgilenir. Bu grup hastalıklar çocukluk çağı için nadir hastalıklar arasında yer almaktadır. Büyük kısmı ömür boyu tedavi ve takip gerektiren kronik hastalıklardır. Otoinflamatuar hastalıklar içerisinde çocukluk çağında en sık görülen PFAPA ve ailevi Akdeniz ateşi(FMF)’dir. Otoimmün hastalıklar içerisinde en sık görülenler sistemik lupus eritematosus(SLE) ve juvenil dermatomyozittir(JDM). Ayrıca bu grupta yer alan vaskülitler içerisinde immünglobulin A vasküliti veya HSP çocukluk grubunda en sık görülendir. Tüm bu hastalıkların tanısının konulabilmesi için ileri labaratuvar ve genetik tetkikler gerekmektedir.
Altı yıllık tıp fakültesi eğitimini bitiren doktorlar Tıpta uzmanlık sınavı’nda (TUS) Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları bölümünü kazanmaları halinde dört- beş yıllık ikinci bir eğitim alırlar. Bu sürecin sonunda iki yıl çocuk doktoru olarak mecburi hizmet yaparlar. Sonra Yandal uzmanlık sınavına(YDUS) girip çocuk romatoloji bölümünü kazanmaları halinde üç yıllık üçüncü bir eğitim döneminden geçerler. Çocuk romatoloji uzmanı olduktan sonra tekrar iki yıllık mecburi hizmetlerini tamamlarlar. Ülkemizde 2013 yılında çocuk romatoloji uzmanlık eğitimi verilmeye başlanmıştır.
Romatolojik hastalıkların tedavisi vardır. Tedavi süreleri hastalığa göre değişkenlik gösterebilir. FMF hastalığında ömür boyu tedavi gerekirken, PFAPA hastalığında tedavi çoğunlukla ergenlik döneminde kesilebilir.
Otoinflamatuar hastalıklar olan tekrarlayan ateş hastalıklarının genetik nedeni vardır, bu hastalıklarda tek gen bölgesinde değişiklikler tespit edilir. Otoimmün hastalıklar ise çoğunlukla çoklu genetik bozukluklara bağlıdır.
Çocukluk çağında nadir görülen romatolojik hastalıkların tanısı, takibi ve tedavisi çocuk romatoloji uzmanları tarafından yapılmalıdır. Çoğunlukla karşılaşılan problem bu hastalıkların toplum tarafından bilinmemesi, ancak benzeyen hastalıklar nedeniyle fikir sunulmasıdır. Bu durum ailelerde kafa karışıklığına yol açmakta ve tedavi sürecini etkilemektedir. Geç başlanan tedavi sakatlık ve sekel riskini artırır. Bu nedenle çocuk romatoloji ekibinin önerileri doğrultusunda hareket edilmelidir.
Çocuk romatoloji hastaları her kontrollerinde yaşam kalite ölçekleri ile değerlendirilmektedir. Fizik tedavi ve rehabilitasyon önerileri, ayrıca psikiyatrik destek önerileri hastalara sunulmaktadır. Takipte diğer hastalıklardan korunma, beslenme, aşılama ile ilgili bilgiler verilmektedir.
Çocuk romatolojideki hastalıklar immün sistemin aşırı çalışması ile ilgili olduğundan doktorun bilgisi dışında destek ürünleri verilmemelidir, başka işlemler yaptırılmamalıdır.